مسمومیت با ویتامین D که با نام «هیپرویتامینوز دی» شناخته میشود، معمولاً در اثر مصرف خودسرانه مکملهای دوز بالا رخ میدهد و میتواند منجر به تجمع کلسیم در خون، آسیب کلیه، تهوع، ضعف عضلانی و حتی نارسایی قلبی شود. درمان این وضعیت شامل قطع فوری مصرف مکمل، کاهش دریافت کلسیم، تجویز داروهای خاص مانند استروئیدها یا بیسفسفوناتها و در موارد شدید، انجام همودیالیز است. تشخیص دقیق و پیگیری پزشکی نقش کلیدی در جلوگیری از عوارض جدی دارد.
زیادهروی در مصرف ویتامین D با هایپرکلسمی و آسیب کلیوی همراه است.
عوارض بر کلسیم خون
دوزهای بالاتر از ۴۰۰۰ واحد بینالمللی (IU) در روز میتواند به هایپرکلسمی منجر شود. این وضعیت با افزایش کلسیم خون (بیش از ۱۰.۵ میلیگرم در دسیلیتر) همراه است و علائمی مانند تهوع، ضعف، و سنگینی را به دنبال دارد. تجمع کلسیم در بافتها نیز ممکن است رخ دهد.
تأثیر بر کلیهها
هایپرکلسمی، که به معنای سطح بالای کلسیم در خون است و به عنوان نوعی مسمومیت با ویتامین D شناخته میشود، در اثر مصرف زیاد ویتامین D ایجاد میشود. هایپرکلسمی میتواند رسوب کلسیم در کلیهها را افزایش داده و به تشکیل سنگ کلیه یا نارسایی مزمن منجر شود. مطالعات نشان میدهند که مصرف بیش از ۱۰,۰۰۰ IU روزانه به مدت طولانی، ریسک نارسایی کلیوی را تا ۲۰ درصد بالا میبرد.
دوز روزانه مصرف این ویتامین باید بین ۶۰۰ تا ۲۰۰۰ IU باشد. همچنین آزمایش منظم سطح ویتامین D و کلسیم خون برای کنترل وضعیت ضروری است.
درمان مسمومیت ناشی از ویتامین D
پزشک احتمالا به بیمار توصیه میکند فورا مصرف مکملهای ویتامین D را متوقف کرده و مقدار کلسیم در رژیم غذایی خود را به طور موقت کاهش دهد.
در برخی موارد مصرف کورتیکو استروئیدها یا بیس فسفوناتها ممکن است آزاد شدن کلسیم از استخوانها را سرکوب کند.
پزشک در این بیماری به صورت منظم سطح ویتامین D فرد را بررسی میکند تا زمانی که سطح آن در بدن به حالت عادی برگردد.