پروتئین وی یکی از محبوب‌ترین مکمل‌های بدنسازی است که فواید زیادی برای عضله‌سازی دارد. اما در سال‌های اخیر، نگرانی‌هایی درباره ارتباط آن با ریزش مو مطرح شده است که نیاز به بررسی دقیق‌تری دارد.
بسیاری از افرادی که تازه وارد دنیای ورزش یا بدنسازی می‌شوند، وی پروتئین (Whey Protein) را به رژیم غذایی خود اضافه می‌کنند. برخی از آن‌ها پس از مدتی متوجه افزایش ریزش یا حتی سفید شدن موهای خود می‌شوند و این پرسش پیش می‌آید: آیا مصرف وی پروتئین مقصر است؟
به نقل از انلی مای هلث، در گفت‌وگویی با دکتر دامینی ورما، متخصص پوست ، او به بررسی علمی این نگرانی پرداخته است:
آیا وی پروتئین مستقیماً باعث ریزش مو می‌شود؟
دکتر ورما توضیح می‌دهد:
«هیچ شواهد علمی قوی‌ای وجود ندارد که نشان دهد وی پروتئین به‌طور مستقیم باعث ریزش مو در افراد سالم می‌شود.»
بیشتر این نگرانی‌ها ناشی از تجربیات شخصی و بحث‌های آنلاین است، نه پژوهش‌های علمی معتبر. نظریه‌ای وجود دارد که می‌گوید مصرف زیاد وی پروتئین ممکن است سطح انسولین و IGF-1 (فاکتور رشد شبه‌انسولینی ۱) را افزایش دهد و این می‌تواند در افراد مستعد به طاسی الگوی مردانه یا زنانه، باعث تسریع نازک شدن مو شود.
وی پروتئین چگونه ممکن است روی مو تأثیر بگذارد؟
وی پروتئین، به‌ویژه نوع ایزوله‌ی آن، خیلی سریع جذب بدن می‌شود و می‌تواند سطح IGF-1 را بالا ببرد.
IGF-1 به نوبه‌ی خود تولید دی‌هیدروتستوسترون (DHT) را تحریک می‌کند، هورمونی که در افراد مستعد باعث کوچک شدن فولیکول‌های مو و کوتاه شدن چرخه رشد مو می‌شود. در نتیجه، ممکن است به‌مرور ریزش مو یا نازک شدن آن رخ دهد.
اما نکته‌ی مهم: این تأثیر تنها در افرادی با زمینه‌ی ژنتیکی رخ می‌دهد، نه در همه‌ی مصرف‌کنندگان.
چه کسانی در معرض بیشترین خطرند؟
مردانی که در خانواده‌ی خود سابقه‌ی طاسی زودرس دارند
زنانی که سابقه‌ی خانوادگی ریزش مو با الگوی زنانه دارند
افراد مبتلا به مشکلات هورمونی مانند سندرم تخمدان پلی‌کیستیک (PCOD)
عوامل دیگر مؤثر در ریزش مو
خیلی وقت‌ها وی پروتئین مقصر اصلی نیست. دکتر ورما این عوامل را نیز در بروز ریزش مو مؤثر می‌داند:
رژیم‌های سخت یا کاهش شدید کالری
کاهش وزن سریع
ورزش بیش‌ازحد (استرس فیزیکی)
کمبود آهن، ویتامین B12 یا ویتامین D
مصرف استروئیدها یا هورمون‌های تقویتی
استرس روانی یا اضطراب شدید
اگر دچار ریزش مو شدید، چه باید کرد؟
دکتر ورما پیشنهاد می‌دهد:
1. نگران نشوید. ریزش مو تا حدی طبیعی است.
2. تغییرات اخیر در رژیم غذایی، ورزش یا کاهش وزن را بررسی کنید.
3. سایر دلایل مانند کم‌خونی، مشکلات تیروئید یا استرس را رد کنید.
4. مصرف وی پروتئین را برای ۱ تا ۲ ماه متوقف کرده و تأثیر آن را بررسی کنید.
5. در صورت ادامه‌ی ریزش مو، به متخصص پوست مراجعه کنید و آزمایش‌هایی مانند آهن، ویتامین D، B12 و تیروئید انجام دهید.
نتیجه‌گیری:
مصرف وی پروتئین برای اکثر مردم بی‌خطر است و احتمالاً باعث ریزش مو نمی‌شود. فقط افرادی که زمینه‌ی ژنتیکی طاسی یا نازک شدن مو دارند ممکن است تحت تأثیر هورمون‌های ناشی از مصرف زیاد وی، دچار ریزش مو شوند، آن‌هم به‌صورت خفیف.
اگر نگران هستید:
مصرف خود را کاهش دهید
رژیم غذایی متعادلی داشته باشید
پیش از هر تصمیم جدی با متخصص پوست مشورت کنید
به یاد داشته باشید: سلامت مو فقط به مکمل‌ها وابسته نیست و عوامل زیادی در آن نقش دارند.